“Netcongestie mag geen belemmerende factor zijn voor het ondernemersklimaat in Nederland”

Door de energietransitie neemt de druk op het elektriciteitsnet toe. Grootschalige investeringen in het elektriciteitsnet – tot 8 miljard per jaar – dragen bij aan een nieuw elektriciteitssysteem. Daarnaast moet ook het bedrijfsleven aan de slag om het ondernemersklimaat in Nederland veilig te stellen.  Gerard Schouw, onafhankelijk bestuurlijk aanjager Slim met Stroom gaat hier dieper op in.

“Ondanks de investeringen in de uitbreiding van het elektriciteitsnet is het voor bedrijven die een nieuwe aansluiting willen of hun bestaande aansluiting willen uitbreiden geen vanzelfsprekendheid meer door netcongestie. Het is daarom van belang dat we met z’n allen maatregelen nemen zodat Nederland tijdens deze transitie niet op slot gaat. Er zijn al diverse plannen en acties, maar een versnelling is nodig gezien de urgentie. Netcongestie mag namelijk geen belemmerende factor zijn of worden voor het ondernemersklimaat in Nederland. Vanuit het perspectief van de bedrijven moet daarom worden gekeken hoe we netcongestie heel praktisch kunnen aanpakken”,  stelt Gerard Schouw. De overheid heeft Schouw aangesteld als onafhankelijk bestuurlijk aanjager van Slim met Stroom om een versnelling te kunnen aanbrengen in het reduceren van netcongestie vanuit het perspectief van bedrijven.

Van bedrijventerrein naar energy hub

“Er zijn diverse mogelijkheden om de versnelling te realiseren”, stelt hij. “Een ervan is het omvormen van bedrijventerreinen tot energy hubs. Dat klinkt eenvoudig, maar is in de praktijk erg complex. We hebben in Nederland ongeveer 3.600 bedrijventerreinen. Volgens onderzoek zou tien procent hiervan de komende jaren kunnen worden omgevormd tot energy hubs. Daarbij werken bedrijven samen om energie te besparen, te delen en er slimmer mee om te gaan. Het doel is om dit grootschalig uit te rollen aangezien energy hubs het elektriciteitsnet vooral op pieken kunnen ontlasten. Netcongestie komt namelijk vooral voor op bepaalde momenten van de dag. De pieken afvlakken is een belangrijk deel van de oplossing.”

Randvoorwaarden

“Het omvormen van de bedrijventerrein is een big issue waar we de komende tijd aan zullen werken. Als je het grootschalig wil uitrollen moet je een standaardaanpak hebben en de randvoorwaarden goed in kaart brengen zodat het eenvoudiger wordt om zaken te organiseren zoals groepscontracten, financiële prikkels, governance vraagstukken enzovoort. We staan aan de vooravond om dat in kaart te brengen en uit te werken, zodat het daarna breed kan worden uitgerold. We moeten zien te voorkomen dat elk bedrijventerrein opnieuw het wiel gaat uitvinden, want daardoor kun je geen tempo maken.”

Enthousiasmeren

Een tweede belangrijk aspect is om bedrijven te enthousiasmeren. “Oplossingen moeten ook tussen de oren komen van het management van bedrijven aangezien zij verschil kunnen maken. Daarom zijn we met VNO NCW in overleg hoe we oplossingen het beste kunnen communiceren zodat ze beklijven en leiden tot acties. Er komt een website, maar er zullen ook kennisateliers worden georganiseerd om iedereen te inspireren en handvatten te bieden om zelf aan de slag te gaan.”

Netcongestie is een nog vrij nieuw probleem dus er moet veel worden uitgedacht en opgelost. “Het vraagt een andere mentaliteit en werkwijze en daar willen we het tempo in versnellen. Eindeloos blijven praten over de problematiek is niet handig, je moet handvatten kunnen bieden om de theorie in de praktijk om te zetten. We hopen dat we dit samen met diverse partijen in 2024 kunnen realiseren.”

Inspireren

Goed voorbeeld doet volgen. “Een succesvolle aanpak kan ook andere bedrijven inspireren. In principe kan iedereen het initiatief nemen om netcongestie te voorkomen. Enerzijds heb je door te verduurzamen en je energiestromen efficiënter te gebruiken minder elektriciteit nodig. Anderzijds kun je je bedrijfsprocessen misschien zodanig aanpassen dat er minder elektriciteit op piekmomenten nodig is. Slim met Stroom zal diverse inspirerende voorbeelden van bedrijven die netcongestie slim aanpakken een podium geven zodat ze kunnen dienen als voorbeeld voor anderen. Zo bezoek ik volgende week een verhuisbedrijf dat een innovatieve oplossing heeft bedacht om hun elektrisch aangedreven verhuiswagens op te laden zonder het net te belasten. Nog een mooi voorbeeld is een wasserij in Utrecht die op ander momenten van de dag de wastrommels laat draaien en zo zijn er nog veel meer.”

Samen

“Het is noodzakelijk dat we met elkaar de tijd overbruggen tot de uitbreiding van het elektriciteitsnet is gerealiseerd. In de grotere bedrijven moet het energiebeleid onderdeel worden van de strategische besprekingen in de Raad van bestuur en in de Raad van Commissarissen. Het netcongestieprobleem is een strategisch vraagstuk  aan het worden, maar er zijn altijd oplossingen. Soms zijn ze groot maar ook veel kleine oplossingen kunnen gezamenlijk verschil maken. We hopen dat de komende tijd alle bedrijven aan de slag gaan om - individueel of gezamenlijk - hun bijdrage te leveren om netcongestie aan te pakken zodat de kaarten in Nederland minder rood kleuren. Op die manier kunnen we het ondernemersklimaat in Nederland veilig stellen.”